ΕΡΓΑΣΙΑΚΑ ; ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ – ΛΟΥΚΕΤΑ ΣΕ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΠΟΥ ΠΑΡΑΝΟΜΟΥΝ

Σκληρές ποινές που φτάνουν μέχρι και το οριστικό κλείσιμο μιας επιχείρησης, περιμένουν τους εργοδότες που παραβιάζουν συστηματικά την εργατική νομοθεσία.
Αγγελόπουλος Βασίλης Αγγελόπουλος Βασίλης

Το νομοσχέδιο που κατατέθηκε χθες στη Βουλή περιλαμβάνει σωρεία διατάξεων που αυστηροποιούν τις ποινές που μπορεί να επιβάλλει το ΣΕΠΕ. Επίσης, επιταχύνεται η διαδικασία δικαστικών αποφάσεων για περιπτώσεις εργατικής διαφοράς, ενώ παρέχεται το δικαίωμα στους εργαζόμενους ακόμα και με διαταγή πληρωμής να διεκδικήσουν τα δεδουλευμένα που τους οφείλει ο εργοδότης τους. Σε κάθε περίπτωση, οι εργοδότες υποχρεώνονται στο εξής να δηλώνουν ηλεκτρονικά τις υπερωρίες που θα πραγματοποιούν οι εργαζόμενοί τους, προκαταβολικά, ένα μέτρο που στοχεύει στον περιορισμό της υποδηλωμένης εργασίας. Πιο αναλυτικά, τα μέτρα για τα εργασιακά που περιλαμβάνει το σχέδιο νόμου είναι τα ακόλουθα:

*ToΣώμα Επιθεώρησης της Εργασίας (ΣΕΠΕ) αποκτά το δικαίωμα να ζητάει από τους εργαζόμενους την επίδειξη της αστυνομικής τους ταυτότητας,  κατά τη διάρκεια ελέγχου στην επιχείρηση όπου εργάζονται. Στόχος είναι η εξακρίβωση των στοιχείων όσων εργάζονται κατά τη διάρκεια ενός ελέγχου γιατί μπορεί τρίτοι (πχ ο εργοδότης) ή ακόμα και οι ίδιοι να το αμφισβητήσουν. Επίσης επιβάλλονται διοικητικές κυρώσεις και σε οποιοδήποτε τρίτο αρνείται την είσοδο και παροχή στοιχείων ή την πρόσβαση ή την παροχή πληροφοριών ή παρέχει ανακριβείς πληροφορίες ή στοιχεία.

*Διακόπτεται προσωρινά η λειτουργία των επιχειρήσεων στις οποίες εντοπίζονται παραβάσεις που εγκυμονούν άμεσο ή σοβαρό κίνδυνο για την ασφάλεια και την υγεία των εργαζομένων. Η διακοπή μπορεί να γίνει είτε σε ολόκληρη την επιχείρηση είτε σε κάποιο τμήμα της ή σε κάποιο εξοπλισμό της. Το χρονικό διάστημα της διακοπής είναι μέχρι ο εργοδότης να συμμορφωθεί πλήρως στις παραβάσεις που εντοπίστηκαν. Αν όμως γίνει επανέλεγχος και διαπιστωθεί ότι η επιχείρηση συνεχίζει να παραβαίνει συστηματικά τους όρους της νομοθεσίας και θέτει σε άμεσο κίνδυνο τους εργαζόμενους, τότε το ΣΕΠΕ εισηγείται στον υπουργό Εργασίας την οριστική διακοπή της λειτουργίας της.

*Διακόπτεται προσωρινά για τρεις ημέρες η λειτουργία μιας επιχείρησης ή τμήματός της εάν επιβληθούν σε βάρος του εργοδότη τρεις πράξεις επιβολής προστίμου που χαρακτηρίζονται υψηλής ή πολύ υψηλής σοβαρότητας εντός δύο ετών.

*Διακόπτεται προσωρινά για τέσσερις ή πέντε μέρες η λειτουργία μιας επιχείρησης ή τμήματός της, εάν επιβληθούν σε βάρος του εργοδότης τέσσερις ή και περισσότερες πράξεις επιβολής προστίμου για παραβάσεις που χαρακτηρίζονται υψηλές ή πολύ υψηλές για χρονικό διάστημα έως δύο ετών.

*Διακόπτεται προσωρινά για τρεις ημέρες η λειτουργία μιας επιχείρησης ή τμήματος αυτής, εάν επιβληθούν σε βάρος του εργοδότη δύο ή παραπάνω πρόστιμα για αδήλωτη εργασία, εντός δύο ετών.

*Εάν υπάρξει αιτιολογημένη πρόταση, ο υπουργός Εργασίας έχει το δικαίωμα να επιβάλλει κλείσιμο της επιχείρησης για πέντε ημέρες ή ακόμα και οριστικά. Σε όλες τις παραπάνω περιπτώσεις η διακοπή λειτουργίας μπορεί να επιβληθεί από τον Ειδικό Επιθεωρητή ή τον αρμόδιο Επιθεωρητή Εργασίας που διενεργεί τον έλεγχο.

*Ο εργοδότης υποχρεώνεται να καταχωρεί στο πληροφοριακό σύστημα «Εργάνη» κάθε αλλαγή ή τροποποίηση ωραρίου ή της οργάνωσης του χρόνου εργασίας των εργαζομένων, το αργότερο έως και την ημέρα αλλαγής ή τροποποίησης του ωραρίου. Σε κάθε περίπτωση, πριν από την ανάληψη υπηρεσίας από τους εργαζόμενους. Το ίδιο ισχύει και για την υπερεργασία και για την υπερωριακή απασχόληση πριν από την έναρξη πραγματοποίησής της.

*Εργοδότης που εκτελεί οικοδομική εργασία ή τεχνικό έργο υποχρεώνεται να αναγγέλλει ηλεκτρονικά στο Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα του ΣΕΠΕ το απασχολούμενο προσωπικό, πριν από την έναρξη κάθε ημερήσιας απασχόλησης.

*Oεργοδότης υποχρεώνεται να αναγγέλλει στο σύστημα Εργάνη κάθε περίπτωση οικειοθελούς αποχώρησης μισθωτού ή καταγγελίας σύμβασης εργασίας αορίστου χρόνου. Η αναγγελία μπορεί να γίνει το αργότερο δύο εργάσιμες ημέρες μετά την ημέρα αποχώρησης του εργαζόμενου. Όμως θα πρέπει να συνοδεύεται υποχρεωτικά είτε από ηλεκτρονικά σαρωμένο έντυπο υπογεγραμμένο από τον εργοδότη και από τον εργαζόμενο, είτε από εξώδικη δήλωση του εργοδότη προς τον εργαζόμενο.

*Μια επιχείρηση που θα υποπέσει σε σοβαρό παράπτωμα θα αποκλείεται στο εξής από τη συμμετοχή στη διαδικασία σύναψης συμβάσεων έργων, υπηρεσιών και προμηθειών με το Δημόσιο. Επίσης, θα αποκλείεται από τη διαχείριση προγραμμάτων χρηματοδότησης, ενισχύσεων ή επιδοτήσεων. Ως σοβαρό επαγγελματικών παράπτωμα θεωρείται εντός δύο ετών από την ημερομηνία υποβολής αίτησης για συμμετοχή σε κάποια από τις ανωτέρω διαδικασίες, να έχει επιβληθεί στον εργοδότη τρεις φορές πρόστιμο για παραβάσεις της εργατικής νομοθεσίας «υψηλής» ή «πολύ υψηλής» σοβαρότητας, ή δύο φορές πρόστιμο για αδήλωτη εργασία.

*Γυναίκες που υιοθετούν τέκνο ηλικίας έως δύο ετών, λαμβάνουν το ίδιο επίδομα που χορηγείται στις κυοφορούμενες αυτοαπασχολούμενες μητέρες. Επίσης η μητέρα που αποκτά τέκνο με τη διαδικασία της παρένθετης μητρότητας δικαιούται το μεταγενέθλιο τμήμα της άδειας μητρότητας και τις πάσης φύσεως αποδοχές και επιδόματα που συνδέονται με αυτήν.

*Ειδική γονική άδεια δικαιούνται και οι γονείς των οποίων τα παιδιά πάσχουν από σύνδρομο down, βαριά νοητική στέρηση και αυτισμό.

*Ισχύει η προστασία από καταγγελία της σύμβασης εργασίας και για τις εργαζόμενες που υιοθετούν τέκνο έως έξι ετών, με χρονική αφετηρία την τοποθέτηση του τέκνου στην οικογένεια. Το ίδιο ισχύει και για τις εργαζόμενες που εμπλέκονται στη διαδικασία της παρένθετης μητρότητας, είτε ως τεκμαιρόμενες μητέρες, με χρονική αφετηρία τη γέννηση του παιδιού, είτε ως κυοφόροι γυναίκες.

*Αγωγές για περιπτώσεις άκυρης απόλυσης, μισθούς υπερημερίας και καθυστερούμενους μισθούς πρέπει να εκδικάζονται υποχρεωτικά εντός 60 ημερών από την κατάθεσή τους. Τυχόν αναβολή πρέπει να οδηγήσει σε εκδίκαση της υπόθεσης το αργότερο έως 30 ημέρες μετά. Η απόφαση του δικαστηρίου δημοσιεύεται το αργότερο 30 ημέρες μετά την εκδίκαση της υπόθεσης.

*Παρέχεται το δικαίωμα στον εργαζόμενο να ζητήσει την έκδοση διαταγής πληρωμής οφειλόμενου μισθού. Προϋπόθεση είναι η σύναψη της σύμβασης εξαρτημένης εργασίας και το ύψος του μισθού να αποδεικνύονται με δημόσιο ή ιδιωτικό έγγραφο ή με απόφαση ασφαλιστικών μέτρων η οποία εκδόθηκε μετά από ομολογία ή αποδοχή της αίτησης από τον οφειλέτη.

*Για περιπτώσεις έκδοσης διαταγής πληρωμής δεν καταβάλλεται το δικαστικό ένσημο που ορίζει ο νόμος.

*Αναπροσαρμόζονται οι προϋποθέσεις τεκμαιρόμενης διακοπής επαγγέλματος για τους ασφαλισμένους που υπάγονταν στην ασφάλιση του ΕΤΑΑ για τουλάχιστον τρεις μήνες, ώστε να επιτευχθεί η δυνατότητα ένταξής τους στο επίδομα ανεργίας. Επίσης θεσπίζεται η δυνατότητα κατάρτισης προγραμμάτων

*Αποκτά δικαίωμα στο επίδομα ανεργίας, ο εργαζόμενος που θα θεωρηθεί μονομερώς βλαπτική η μεταβολή των όρων εργασίας του από τον εργοδότη. Έτσι εκτός από το δικαίωμα στην αποζημίωση ο εργαζόμενος μπορεί άμεσα να καρπωθεί το όφελος από το επίδομα ανεργίας.

Διαβάστε περισσότερα: Προστασία των εργαζομένων – Λουκέτα σε επιχειρήσεις που παρανομούν - Dikaiologitika News

Ρυθμίσεις για την αδήλωτη, υποδηλωμένη και απλήρωτη εργασία, περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, το νομοσχέδιο που κατατίθεται στη Βουλή από το υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, όπως είπε η υπουργός Έφη Αχτσιόγλου, μιλώντας στον ραδιοφωνικό σταθμό «Στο Κόκκινο».

Συγκεκριμένα, όπως σημείωσε, υπάρχουν τέσσερις μεγάλοι άξονες στα εργασιακά:

– Αδήλωτη και υποδηλωμένη εργασία – Απλήρωτη εργασία
– Σύνδεση της δραστηριότητας με την ασφάλιση, όχι της ιδιότητας
– Προστασία της αναπηρίας
– Ρύθμιση και για να ξεμπλοκάρουν οι επικουρικές

Δημιουργούνται πρόσθετες υποχρεώσεις για ηλεκτρονική αναγγελία των εργοδοτών, όπως η υποχρεωτική, εκ των προτέρων, ηλεκτρονική αναγγελία της υπερωριακής εργασίας. Σήμερα, γίνεται μόνο χειρόγραφα, ενώ ηλεκτρονικά έναν μήνα μετά. Υπάρχουν επιχειρήσεις με διπλά βιβλία, που εμφανίζουν διαφορετικό για τις υπερωρίες ανάλογα με το αν γίνεται έλεγχος ή όχι. Γίνεται υποχρεωτική, επίσης, η ηλεκτρονική αναγγελία της οικειοθελούς αποχώρησης εργαζομένου, που θα πρέπει να συνυπογράφεται από αυτόν, κάτι που μέχρι σήμερα δεν γινόταν και πολλές φορές εργαζόμενοι αιφνιδιάζονταν, καθώς δηλώνονταν ότι έχουν οικειοθελώς αποχωρήσει, ενώ ήταν ακόμη στην εργασία τους. Μπαίνει τάξη στα οικοδομικά και τεχνικά έργα, με υποχρεωτικές ηλεκτρονικές αναγγελίες για τους εργαζόμενους, ενώ μέχρι σήμερα υπήρχε μόνο ένα χειρόγραφο βιβλίο.

Για την απλήρωτη εργασία, ενώ το Δίκαιο την αντιμετώπιζε ως εξαιρετική περίπτωση, έχει γίνει «κανόνας» στην κοινωνία μας, τόνισε η κα. Αχτσιόγλου. Προβλέπεται πλέον δυνατότητα έκδοσης διαταγής πληρωμής από τον εργαζόμενο εις βάρος του εργοδότη. Να μπορεί, δηλαδή, ο εργαζόμενος να την εκτελέσει σε βάρος της περιουσίας του εργοδότη, σε περίπτωση μη καταβολής δεδουλευμένων αποδοχών.

Προβλέπεται, επίσης, η δυνατότητα να καταβάλλεται επίδομα ανεργίας από την αμέσως επόμενη ημέρα, εφόσον ο εργαζόμενος θεωρήσει ότι η μη καταβολή των δεδουλευμένων του ισοδυναμεί με απόλυση. Η υπουργός τόνισε, ότι αυτό το δικαίωμα παρέχεται από το Δίκαιο, με τη μονομερή βλαπτική μεταβολή. Θεωρείται ότι σε περίπτωση μονομερούς βλαπτικής μεταβολής από τον εργοδότη, ο εργαζόμενος μπορεί να θεωρήσει ότι έχει υπάρξει απόλυση και να διεκδικήσει την αποζημίωσή του.

Υπενθύμισε ότι ο Άρειος Πάγος, στη νομολογία του είχε πει, ότι αυτό δεν συντρέχει πάντα, όταν δεν καταβάλλονται οι αποδοχές. «Με τη ρύθμιση που υιοθετήσαμε τον Ιούλιο, δεχόμαστε ότι η μη καταβολή δεδουλευμένων ισοδυναμεί με μονομερή βλαπτική μεταβολή, άρα ο εργαζόμενος μπορεί να θεωρήσει ότι υπάρχει απόλυση και να διεκδικήσει αποζημίωση απόλυσης», είπε η κα. Αχτσιόγλου.

Σήμερα, στην υφιστάμενη ρύθμιση ο χρόνος καθυστέρησης ορίζεται ως «αξιόλογη καθυστέρηση» και με το νομοσχέδιο «προχωράμε ένα βήμα πιο πέρα και θεσμοθετούμε ότι από την επομένη στιγμή που θα πει ότι εδώ έχει υπάρξει απόλυση, ο εργαζόμενος μπορεί να λάβει το επίδομα ανεργίας, κάτι που δεν ίσχυε. Ο εργαζόμενος έπρεπε να πάρει δικαστική απόφαση στα χέρια του.

Στην ίδια κατεύθυνση, προβλέπονται πιο σύντομες δικάσιμοι για τις πιο κρίσιμες εργατικές υποθέσεις, την άκυρη απόλυση και την αποζημίωση απόλυσης. Σήμερα, «οι υποθέσεις αυτές τραβάνε επί χρόνια, δημιουργώντας τεράστιο βιοποριστικό πρόβλημα στους εργαζόμενους. Εμείς προβλέπουμε στο νομοσχέδιο ότι θα πρέπει να εκδικάζονται εντός 60 ημερών».

«Με ένα σύνολο ρυθμίσεων ο εργαζόμενος πλέον, από την καθυστέρηση καταβολής δεδουλευμένων μπορεί να θεωρήσει ότι υπάρχει απόλυση, να προσφύγει στα δικαστήρια και να έχει μία σύντομη εκδίκαση και από την επομένη να λάβει επίδομα ανεργίας. Σε συνδυασμό με τη δυνατότητα για εκτελεστό τίτλο που μπορεί να αποκτήσει σε βάρος του εργοδότη, μπορεί να θωρακίσει καλύτερα τα δικαιώματά του» σημείωσε η κα. Αχτσιόγλου.