ΠΟΙΟ ΦΥΤΟΦΑΡΜΑΚΟ ΘΑ ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΕΙ ΜΕ ΑΠΟΦΑΣΗ Η Ε.Ε. - ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ

• Πλήρη απαγόρευση της χρήσης της σε οικιακά προϊόντα και απαγόρευσή της στον γεωργικό τομέα έως το τέλος του 2022
• Δημοσιοποίηση των αξιολογήσεων κινδύνου που εκπονεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή
• Οι χώρες της ΕΕ θα ψηφίσουν για την ανανέωση της άδειας κυκλοφορίας της γλυφοσάτης στις 25 Οκτωβρίου

Το ΕΚ ζήτησε την πλήρη απαγόρευση των ζιζανιοκτόνων που περιέχουν γλυφοσάτη έως το Δεκέμβριο του 2022 και την εφαρμογή άμεσων περιορισμών στη χρήση της εν λόγω δραστικής ουσίας.

Το ΕΚ με το ψήφισμα που υιοθέτησε σήμερα εξέφρασε την αντίθεσή του στην πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για ανανέωση της αμφιλεγόμενης άδειας κυκλοφορίας των ζιζανιοκτόνων που περιέχουν γλυφοσάτη για δέκα χρόνια.

Οι ευρωβουλευτές υποστηρίζουν ότι η ΕΕ χρειάζεται να καταργήσει σταδιακά την εν λόγω ουσία, ξεκινώντας με την πλήρη απαγόρευση της χρήσης της σε οικιακά προϊόντα καθώς και την απαγόρευση της χρήσης της στις καλλιέργειες, όταν υπάρχουν βιολογικές εναλλακτικές λύσεις (π.χ. «ολοκληρωμένα συστήματα διαχείρισης επιβλαβών οργανισμών») οι οποίες λειτουργούν καλά στην καταπολέμηση των ζιζανίων.

Η γλυφοσάτη πρέπει να απαγορευθεί πλήρως στην ΕΕ έως τις 15 Δεκεμβρίου 2022, με τη λήψη των απαραίτητων ενδιάμεσων μέτρων, συμπληρώνει το ψήφισμα του ΕΚ.

Ανησυχίες σχετικά με τα επιστημονικά ευρήματα για το glyphosate

Η διαδικασία της ΕΕ για την αξιολόγηση των κινδύνων πριν από την ανανέωση της άδειας κυκλοφορίας της ουσίας τέθηκε υπό αμφισβήτηση, καθώς ο διεθνής οργανισμός ερευνών για τον καρκίνο και οι ευρωπαϊκοί οργανισμοί για την ασφάλεια των τροφίμων και τα χημικά προϊόντα κατέληξαν σε διαφορετικά συμπεράσματα σχετικά με την ασφάλεια της γλυφοσάτης.

Επιπλέον, η αποσφράγιση εσωτερικών εγγράφων της Monsanto, ιδιοκτήτριας και παραγωγού του προϊόντος Roundup®, η δραστική ουσία του οποίου είναι η γλυφοσάτη, έθεσε υπό αμφισβήτηση την αξιοπιστία ορισμένων μελετών που χρησιμοποιήθηκαν στην αξιολόγηση της ασφάλειας της γλυφοσάτης, υποστηρίζουν οι ευρωβουλευτές.

«Η επιστημονική αξιολόγηση των φυτοφαρμάκων για ρυθμιστική έγκριση εκ μέρους της ΕΕ πρέπει να βασίζεται μόνο σε δημοσιευμένες μελέτες που έχουν αξιολογηθεί από ομοτίμους, είναι ανεξάρτητες και η ανάθεσή τους έχει γίνει από τις αρμόδιες δημόσιες αρχές», αναφέρει χαρακτηριστικά το ψήφισμα του ΕΚ. Για το σκοπό αυτό θα πρέπει να χορηγηθούν επαρκείς πόροι στους αρμόδιους οργανισμούς της ΕΕ.

Επόμενα βήματα

Το μη νομοθετικό ψήφισμα εγκρίθηκε με 355 ψήφους υπέρ, 204 κατά και 111 αποχές. Τα κράτη μέλη της ΕΕ θα ψηφίσουν την Τετάρτη επί της πρότασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για ανανέωση της άδειας κυκλοφορίας της γλυφοσάτης.

Μία πρωτοβουλία των Ευρωπαίων πολιτών που ζητά την πλήρη απαγόρευση του ζιζανιοκτόνου μάζεψε σε λιγότερο από ένα χρόνο ένα εκατομμύριο υπογραφές. Κατά συνέπεια θα πραγματοποιηθεί για την εν λόγω πρωτοβουλία δημόσια ακρόαση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τον Νοέμβριο.

Είναι γνωστή η υπόθεση της επικίνδυνης ουσίας γλυφοσάτη (glyphosate), καθώς από τον Μάρτιο του 2015 το Διεθνές Γραφείο Έρευνας για τον Καρκίνο (ΙΑRC)του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας διαπίστωσε ότι η γλυφοσάτη πιθανότατα γεννά καρκίνους στους ανθρώπους, γι’ αυτό και οφείλει να απαγορευτεί εντελώς. Η γλυφοσάτη είναι η δραστική ουσία του μεγαλύτερου σε πωλήσεις ζιζανιοκτόνου στον κόσμο, του Roundup της εταιρείας Monsanto.

Μία μελέτη του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας  έχει χαρακτηρίσει το προϊόν ως «πιθανά καρκινογόνο». Φυσικά, άλλες μελέτες που υπηρετούν μεγάλα οικονομικά συμφέροντα εξάγουν άλλα αποτελέσματα.

Όμως αποχαρακτηρισμένα έγγραφα της αμερικανικής δικαιοσύνης από το 1999, που βγήκαν πρόσφατα στο φως, αποκάλυψαν ότι η ίδια η Monsanto ανησυχούσε για τους κινδύνους που ενέχουν τα προϊόντα της.

Μετά από αυτό το σκάνδαλο, η Πρωτοβουλία Ευρωπαίων Πολιτών ξεκίνησε τη συλλογή υπογραφών προκειμένου να ασκήσει πίεση στις ευρωπαϊκές χώρες και την ΕΕ να απαγορεύσουν τη χρήση του ζιζανιοκτόνου. 

Στη συνέχεια οι ευρωπαϊκές αρχές πρότειναν την επαναξιολόγηση της άδειας χρήσης του glyphosate κάθε δέκα χρόνια. Στις καταγγελίες όμως για συμπαιγνία και αποσιώπηση που έκαναν διάφορες μη κυβερνητικές οργανώσεις και ανεξάρτητοι επιστήμονες ήρθε να προστεθεί τελευταία άλλη μία, που ξεπερνά όλες τις άλλες σε σοβαρότητα.

Σύμφωνα με μια ανάλυση που διεξήγαγε το αυστριακό βιοχημικό εργαστήριο του Helmut Burtscher, που σχετίζεται με την ΜΚΟ Global 2000, αποκαλύφθηκε την Παρασκευή 15 Σεπτεμβρίου και δημοσιοποιήθηκε σε πολλά ευρωπαϊκά μέσα ενημέρωσης, ότι η έκθεση επαναξιολόγησης του ζιζανιοκτόνου ήταν απλά μία αντιγραφή και επικόλληση (copy paste) εγγράφων που έχουν συνταχθεί από εταιρείες αγροχημικών και «εξαρτώνται» από τη Monsanto Glyphosate στο πλαίσιο της Task Force, μιας πλατφόρμας που συγκεντρώνει τις εταιρείες εμπορίας φυτοφαρμάκων τα οποία έχουν ως βάση το glyphosate, στην Ευρώπη. Αυτά τα έγγραφα, αντιγραμμένα αυτούσια και επικολλημένα, καλύπτουν αρκετές δωδεκάδες σελίδες της έκθεσης αξιολόγησης!

Ανακαλύφθηκε τυχαία

Η έκθεση συντάχθηκε από το Γερμανικό Ομοσπονδιακό Ινστιτούτο Αξιολόγησης Κινδύνων, BfR (Ομοσπονδιακό Ινστιτούτο Αξιολόγησης Κινδύνων). Στο ευρωπαϊκό σύστημα τα υπό αξιολόγηση φυτοφάρμακα, όταν εξετάζεται μια ουσία, διορίζεται ένα κράτος-μέλος (το κράτος εισηγητής), για να προετοιμάσει μια προκαταρκτική έκθεση της έρευνας. Η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA), στη συνέχεια, χρησιμοποιεί αυτό το κείμενο για να τεκμηριώσει τη γνώμη της σχετικά με την ουσία. Στην περίπτωση του glyphosate, είναι η Γερμανία που έχει οριστεί κράτος-εισηγητής και ως εκ τούτου είναι το BfR που εργάστηκε ως εμπειρογνώμονας για να αξιολογήσει τους κινδύνους που προκαλεί στην υγεία και το περιβάλλον το ζιζανιοκτόνο. (Είναι τυχαίο άραγε ότι η γερμανική "Μπάγιερ" εξαγόρασε τη "Μονσάντο";)

Πως αποκαλύφθηκε το «έγκλημα»; Ο κ. Burtscher (του αυστριακού εργαστηρίου που αναφέραμε πιο πάνω) εξηγεί ότι ανακάλυψε την «αντιγραφή» σχεδόν τυχαία. «Συνειδητοποίησα ότι φράσεις και τύποι της επίσημης έκθεσης των εμπειρογνωμόνων ήταν ταυτόσημες με εκείνες ενός άρθρου που δημοσιεύθηκε στην επιστημονική βιβλιογραφία ...», λέει.

Ιστορικό

Η γλυφοσάτη είναι το ενεργό συστατικό, όπως προείπαμε, του μεγαλύτερου σε πωλήσεις ζιζανιοκτόνου στον κόσμο, του Roundup της εταιρείας Monsanto.

Σε εκθέσεις αναφέρεται πως πέραν των καρκίνων, οι μέχρι σήμερα διαπιστωμένες επιπτώσεις εάν συνδυαστούν και με άλλες μεταβλητές μπορούν να προκαλέσουν σοβαρά προβλήματα υγείας, όπως γαστρεντερικές διαταραχές, διαβήτη, καρδιακές παθήσεις, Πάρκινσον και Αλτσχάιμερ.

Είδαμε πως λειτουργούν οι εταιρείες, πως καταφέρνουν να πάρουν άδεια χρήσης και πως αποκρύπτουν τις συνέπειες. Και το ερώτημα που τίθεται είναι: Μπορεί μία χώρα να απαγορεύσει το επικίνδυνο ζιζανιοκτόνο; ΟΧΙ. Η ΕΕ στο όνομα του θεσμικού της πλαισίου που αφορά στην ελεύθερη κυκλοφορία των εμπορευμάτων δεν επιτρέπει την απαγόρευση του glyphosate (γλυφοσάτη) ούτε και όταν ακόμα υπάρχει αποδεδειγμένος κίνδυνος για τη δημόσια υγεία!

Ακόμη χειρότερα, το  ζιζανιοκτόνο Roundup χρησιμοποιείται ακόμα περισσότερο στα γενετικά τροποποιημένα καλαμπόκι και σόγια, που δομήθηκαν έτσι ώστε να μπορούν να αντέχουν στο ράντισμά τους με αυτό. Κι επειδή οι ασθένειες αρχίζουν να είναι πλέον ανθεκτικές στο Roundup, όπως έγραψε το artinews.gr πρόσφατα,  τώρα χρησιμοποιείται ένα νέο ζιζανιοκτόνο, πιο δραστικό, το dicamba, ένα ζιζανιοκτόνο που παράγεται από την Monsanto και την BASF, και το οποίο τείνει να σκοτώνει ό,τι βρίσκεται στο δρόμο του. Η χρήση αυτού του προϊόντος, το οποίο υποτίθεται ότι σκοτώνει τα ζιζάνια που είναι όλο και πιο ανθεκτικά στις παλιές χημικές ουσίες, επιτράπηκε πολύ γρήγορα, χωρίς να ελεγχθούν όλες οι συνέπειες.

Έτσι, καλλιεργητές, όπως ο Clay Mayes από το Αρκάνσας, είδαν το dicamba να καταστρέφει μαζί με τα ζιζάνια και τα ίδια τα φυτά του!