....

H ΖΩΗ ΣΤΑ ΧΩΡΙΑ 18/30

Χαλαρά δεμένοι μπαίνοντας το 1912 , οι εκ μητρός παπούδες μου παντρεύτηκαν στη Σαλονίκη το 1912.

Εκείνος ήταν γιος ενός φραγκοράπτη από το Γκόπεσι, μεταξύ Μοναστηρίου και Ρέσνας και τον έλεγαν Ιωάννη Χατζή. Εκείνη ,η Ελενη Μητσοπούλου, μιάς μονογονικής οικογένειας από την Αιγάνη, με πλήθος αδελφάδων, κόρη του Κωνσταντίνου, ενός ναυτικού που σκοτώθηκε σε ατύχημα στο Πορτο Κουφό τέλη του 19ου αιώνα και  της Δομνίκης που πήρε τα κορίτσια της ως χήρα και τα έφερε στο Λιτόχωρο.

Ετσι, Λιτόχωρο και Γκόπεσι ηταν τα δυό χωριά των παππούδων μου. Ελληνόφωνοι Ολύμπιοι οι μεν, λατινόφωνοι Μογλενιτόβλαχοι οι δε.

Δυο χωριά με διαφορετική μοίρα και παράξενες τύχες.

Στο Λιτόχωρο οι περισσότεροι από τα σόγια μας ήταν έμποροι ή ναυτικοί, ένας παράξενος στόλος από τον καιρό του Βλαχάβα και παλιότερος, στόλος εμπορικός χωρίς λιμάνι, πάρεξ το σκάλωμα της Γρίτσας.

Στο Γκόπεσι, μετά απο εθνοτικες συρράξεις μεταξύ ρουμανιζόντων και πατριαρχικών, οι βλάχοι άνοιξαν δρόμους εμπορίου και προκοπής προς την κοιλάδα του Βαρδάρη και έως τη Βιέννη. Στο Γκόπεσι που έπαιζαν Μολιέρο απο τον 17ο αιώνα.

Ο πάππος μου Ιωάννης ξενητεύτηκε νωρίς και στο χωριό του γύριζε αραιά. Η ζωή του ήταν στη Θεσσαλονίκη, το ίδιο της της γυναίκας του, της κονα Λέγκως που έμενε στις περιοχές Παπάφη των Λιτοχωρινών.

Χωριά με ελάχιστο ή καθόλου γεωργικό κλήρο.

Κτηνοτρόφοι άπαντες στις απαρχές. Όλοι γνώστες της τυροκομίας, μαθημένοι στη φροντίδα των κοπαδιών, ακόμη και εάν αυτό σήμαινε αποτελεσματικό έλεγχο των τσομπάνηδων.

Πολλά παιδιά, σύνηθες φαινόμενο η μετανάστευση στην Αμέρικα ή σε μακρυνούς κεντροευρωπαικούς προορισμούς, την Πράγα, το Βουκουρέστι, την Βιέννη. Πολλοί κατά μήκος του άξονα Θεσσαλονίκης-Κωνσταντινούπολης. Πλήθος νέοι βουνήσιοι σε Ροδόπες και Βέρμιο. Οι νεοφερμένοι απο τα νότια Σαρακατσαναίοι.

Και βέβαια, οι μανιφατούρες. Εργαστήρια μεταλλοτεχνίας, από όπλα έως κοσμήματα, βαρύ ανταλλακτικό εμπόριο, εισαγωγές προϊόντων bon pour l’Orient. Εξαγωγές νημάτων, δερμάτων, υφασμάτων, κρασιού, ανάλογα με τις σημαίες της Μεσογείου και τις εύθραυστες συνθήκες μεταξύ στόλων. Μπερατλήδες, ήτοι καλυμμένοι από διαπίστευση ξένης χώρας, πρόξενοι μικρών χωρών, πολλοί, πάρα πολλοί σπουδαγμένοι και έπειτα, συχνές ομάδες ευεργετών. Βαμβάκια από Αλεξάνδρεια, σιτάρια από Ουκρανία,εμπόρια παραδουνάβεια.

Ναι,αυτά όλα δεν ήταν από τις πόλεις.

Στις πόλεις στήθηκε η ακμάζουσα νέα τάξη πολιτών. Οι καζαντισμένοι .

Στη Σιάτιστα, ένα τέτοιο ζευγάρι ποζάρει για την τοιχογραφία του τρικλίνου του, και απο κατω μουσικοί προφανώς αλλογενείς παίζουν δυτική μουσική με βελάδες.

Σαλόνια έρχονται από την Ευρώπη και οι κυράδες ανεβαίνουν στις καρέκλες και κάθονται σταυροπόδι. Αμπελάκια ,Μαντεμοχώρια, Στεμνίτσες και Δημητσάνες, Ζαγοροχώρια και το φοβερό Συρράκο ,αυτόνομοι Σουλιώτες και αρματολίκια.

Όλα αυτά γεννιούνται και πεθαίνουν στα φοβερά αυτά χωριά, στην Μοσχόπολη, στο Μέτζοβο( Αμύντσιου)  στη Νέβεσκα και στο Σόροβιτς, στα Βελεσσά και στο Μελένικο.χωριά με υβριδικό δημόσιο χώρο, αρχοντικά, κήπους και χιλιάδες αποθήκες με πραμάτεια.

Στη Βυσόκα παπουτσήδες, στη Γουμένιτζα βυρσοδέψες και κρασάδες. Στα Γιαννιτσά εμπόριο βδέλλας με την Αυστρία και στην Νάουσα οπλουργοί.

Ένας χώρος δεμένος με δρόμους και καραβάνια, έμποροι που γνωρίζουν από τράπεζες και ισολογισμούς, εταιρείες και συντροφίες όπου γης.

Το Γκόπεσι και το Λιτόχωρο δεν ήταν Γκούρμπες και Διάκονα και Χάρσερα και Κοτύωρα. Δεν ήταν καν Νίγδη και Προύσσα και της Αραπιάς τα παζάρια.

Από αυτά τα χωριά πήραμε τη μαγιά μας και την παίξαμε στο ζάρι ανάξιων και αδιάφορων απατεώνων.

Στα ίδια αυτά χωριά, πιστεύω πως θα ξανάρθει η προκοπή. Αρκεί να μη έχουν αυτές τις ανόητες πολιτικές δομές ,της δήθεν δημοκρατίας, να ταϊσουν.

Χωριά που χρειάζονται ρηπάμπλικ και φεντεραλισμό και τοπική διακυβέρνηση.

Αυτά.

http://www.thegreekcloud.com

Κατηγορία: 

Σχόλια - Facebook Comments